آســمـــــونِ کـریـــمـهـــ

یکی از آثار و پیامدهای خود برتربینی، خود محوری است که انسان خود را محور حق و باطل، درست و نادرست بداند و تشخیص خود را معیار نیک و بد بداند و مردم را به پیروی از خود دعوت کند و همه چیز را برای خود بخواهد و فقط آنچه را که خود می فهمد صحیح بداند.

خود محوری ممکن است در یک جامعه یا یک کشور بروز کند که خطرات آن به مراتب بیشتر و شدید تر است. جوامع خود محور تمام ارزش های انسانی و اجتماعی و اخلاقی را در محورهایی قرار می دهند که منافع آنها را تامین کند و اگر همان ارزش ها در جایی دیگر باشد به طور کلی از اعتبار ساقط و بی ارزش است.

امام علی(ع) در این زمینه می فرماید: مبغوض ترین افراد نزد خدا کسی است که خدا او را به خودش واگذاشته و از راه راست منحرف گشته و بدون راهنما گام بر می دارد، اگر به کشتزار دنیا خوانده شود اجابت می کند و برای آن می کوشد و اگر به کشتزار آخرت و نعمت های گوناگون دعوت شود، سستی می ورزد.

خود محوری در بینش توحیدی نهایت سقوط انسان است. زیرا حرکت به سوی خدا حرکت به سوی کمال مطلق است، ولی حرکت به سوی خود، فاصله گرفتن و دور شدن از کمال مطلق است و در نتیجه سقوط انسان است و انسانی که خود محور شد تدریجا ماهیت انسانی اش به هویت شیطانی مبدل می شود.

خود محوران وسیله ای برای بر انگیخته شدن فتنه ها و جنگ ها در طول تاریخ بوده و هستند. همچنین خود محوری، موجب بدعت گذاری در دین می شود، زیرا خود محوران به خاطر پیروی از هوی و هوس و تمایلات نفسانی خود آنچه را بخواهند انجام می دهند و گاهی برای مشروعیت بخشیدن به عمل خود سعی می کنند رنگ مذهبی بدهند. خودمحوران هم خود مجرم و گناهکارند، و هم عامل جرم و جنایت و گناه دیگران هستند زیرا با استبدادی که دارند هر کاری را انجام می دهند و به جوامع نیز تحمیل می کنند.

نشانه های خودمحوران

- استبداد رای
بارزترین نشانه انسان های خود محور، استبداد رای و دیکتاتوری است؛ به خاطر این روحیه به هر طریق که بتوانند سعی می کنند خواسته ها و اهداف خود را عملی سازند و در برابر هیچ منطقی تسلیم نمی گردند، زیرا احساس می کنند که اگر حتی در مقابل سخن منطقی دیگران تسلیم شوند موقعیت و ابهت دروغین آنها شکست خواهد خورد.

- ترویج تملق
خود محوران، دوستدار تملق هستند، لذا افرادی را دور خود جمع می کنند که همواره زبان به چاپلوسی آنها باز می کنند و در همه حرکت ها وتصمیم گیری هایشان آنان را تمجید کنند.

- دوری گزیدن از انتقاد
دیکتاتورهای خود محور به دلیل خوگرفتن با چاپلوسان به شدت از انتقاد دیگران بر انگیخته می شوند و بدون بررسی انتقادها سعی می کنند با افراد منتقد بر خورد نمایند تا کسی جرات انتقاد از آنان را پیدا نکند. آنها نصیحت ناصحان را دشمنی تلقی می کنند و حتی دلسوزی های نزدیک ترین افراد را بد خواهی می پندارند.

- بیگانگی با ارزش ها
ویژگی های عملی انسانهای خود محور به خوبی نشان می دهد که آنها با ارزش های انسان ساز اسلامی بیگانه هستند و اعتقاد چندانی به آنها ندارند.

برای ریشه کن کردن روحیه خودمحوری علاوه بر راههای درمان بیماری جایگزین ساختن خدا به جای خود است. خدا محوری از اساسی ترین و مهمترین بعد فلسفه بعثت انبیا است. قرآن می فرماید؛ به تحقیق در میان هر امتی پیامبری را به رسالت بر انگیختیم تا انسانها را به بندگی خدا فرا بخواند. انبیا بر پایه رسالت آسمانی خویش،با تمام و جود می کوشیدند تا انسانها را به فطرت اولیه خود باز گردانند و از آنها موجوداتی خدا محور بسازند.